एकूण 22 भाग आणि 12 परिशिष्टे
**भाग - I (कलम 1-4): संघराज्य व त्यांचे राज्य क्षेत्र
**भाग II (कलम 5-11): नागरिकत्व
**भाग III (कलम 12-35): मूलभूत अधिकार
**भाग IV (कलम 36-51): मार्गदर्शक तत्वे
*भाग IV (A) (कलम 51A): मूलभूत कर्तव्ये
**भाग V (कलम 52-151) - केंद्र सरकार (संघराज्य)
**भाग VI (कलम 152-237) - राज्य सरकार
**भाग VII (कलम 238) - अनुसूचित राज्य सूची (ब)
**भाग VIII (कलम 239-241) - केंद्रशासित प्रदेश क्षेत्र
**भाग IX (कलम 242-243) - पंचायतराज
**भाग X (कलम 244-244A) - अनुसूचित जाती व जमाती प्रदेश/क्षेत्र
**भाग XI (कलम 245-263) - केंद्र - राज्य संबंध
**भाग XII (कलम 264-300A) - महसुल - वित्त
**भाग XIII (कलम 301-307) - व्यापार, वाणिज्य आणि आंतरराज्य संबंध
**भाग XIV (कलम 308-323) - प्रशासकीय लोकसेवा आयोग
**भाग XV (कलम 323A, 323B) - न्यायाधिकरण
**भाग XVI (कलम 330-342) - अनुसूचित जाती, जमाती साठी आणि अँग्लो इंडियन्स साठी विशेष सोयी
**भाग XVII (कलम 343-351) - कार्यालयीन भाषा
**भाग XVIII (कलम 352-360) - आणीबाणी विषयक माहिती
**भाग XIX (कलम 361-367) - मिश्र कलमे (काश्मीर, इत्यादी)
**भाग XX (कलम 368) - संविधान दुरुस्ती बाबत
**भाग XXI (कलम 369-392) - अस्थायी, संक्रमाणि आणि विशेष उपबंध
**भाग XXII (कलम 393-395) - संक्षिप्त रूपे, प्रारंभ आणि निरसने
***परिशिष्ट I - राज्य व केंद्र शासित प्रदेश
**परिशिष्ट II - वेतन आणि मानधन
**परिशिष्ट III - पद ग्रहण शपथा
**परिशिष्ट IV - राज्यसभा जागांचे विवरण
**परिशिष्ट V - भारतातील अनुसूचित जाती आणि जमाती
**परिशिष्ट VI - ईशान्य भारतातील अनुसूचित जाती आणि जमाती
**परिशिष्ट VII - केंद्र आणि राज्य सरकार मधील सूची
**परिशिष्ट VIII - भाषा
**परिशिष्ट IX - कायद्यांचे अंमलीकरण
**परिशिष्ट X - पक्षांतरच्या कारणाहून राजकीय पक्षांच्या किंवा सभागृह सदस्यांना अपात्र घोषित
**परिशिष्ट XI - पंचायत राज (राज्याकडे सोपवायची 29 व
िषयांची यादी)
**परिशिष्ट XII - नगरपालिका व महानगर पालिका.
**भाग - I (कलम 1-4): संघराज्य व त्यांचे राज्य क्षेत्र
**भाग II (कलम 5-11): नागरिकत्व
**भाग III (कलम 12-35): मूलभूत अधिकार
**भाग IV (कलम 36-51): मार्गदर्शक तत्वे
*भाग IV (A) (कलम 51A): मूलभूत कर्तव्ये
**भाग V (कलम 52-151) - केंद्र सरकार (संघराज्य)
**भाग VI (कलम 152-237) - राज्य सरकार
**भाग VII (कलम 238) - अनुसूचित राज्य सूची (ब)
**भाग VIII (कलम 239-241) - केंद्रशासित प्रदेश क्षेत्र
**भाग IX (कलम 242-243) - पंचायतराज
**भाग X (कलम 244-244A) - अनुसूचित जाती व जमाती प्रदेश/क्षेत्र
**भाग XI (कलम 245-263) - केंद्र - राज्य संबंध
**भाग XII (कलम 264-300A) - महसुल - वित्त
**भाग XIII (कलम 301-307) - व्यापार, वाणिज्य आणि आंतरराज्य संबंध
**भाग XIV (कलम 308-323) - प्रशासकीय लोकसेवा आयोग
**भाग XV (कलम 323A, 323B) - न्यायाधिकरण
**भाग XVI (कलम 330-342) - अनुसूचित जाती, जमाती साठी आणि अँग्लो इंडियन्स साठी विशेष सोयी
**भाग XVII (कलम 343-351) - कार्यालयीन भाषा
**भाग XVIII (कलम 352-360) - आणीबाणी विषयक माहिती
**भाग XIX (कलम 361-367) - मिश्र कलमे (काश्मीर, इत्यादी)
**भाग XX (कलम 368) - संविधान दुरुस्ती बाबत
**भाग XXI (कलम 369-392) - अस्थायी, संक्रमाणि आणि विशेष उपबंध
**भाग XXII (कलम 393-395) - संक्षिप्त रूपे, प्रारंभ आणि निरसने
***परिशिष्ट I - राज्य व केंद्र शासित प्रदेश
**परिशिष्ट II - वेतन आणि मानधन
**परिशिष्ट III - पद ग्रहण शपथा
**परिशिष्ट IV - राज्यसभा जागांचे विवरण
**परिशिष्ट V - भारतातील अनुसूचित जाती आणि जमाती
**परिशिष्ट VI - ईशान्य भारतातील अनुसूचित जाती आणि जमाती
**परिशिष्ट VII - केंद्र आणि राज्य सरकार मधील सूची
**परिशिष्ट VIII - भाषा
**परिशिष्ट IX - कायद्यांचे अंमलीकरण
**परिशिष्ट X - पक्षांतरच्या कारणाहून राजकीय पक्षांच्या किंवा सभागृह सदस्यांना अपात्र घोषित
**परिशिष्ट XI - पंचायत राज (राज्याकडे सोपवायची 29 व
िषयांची यादी)
**परिशिष्ट XII - नगरपालिका व महानगर पालिका.
http://upscmpscias.blogspot.in/2014/12/blog-post_9.html
ReplyDeletevaril link madhil article madhe .सुरूवातीस भारतीय घटनेच्या मसुद्यामध्ये ३९५ कलमे व ८ परिशिष्टे होती. आज कलमांची संख्या ४४६ असून १२ परिशिष्टे आहेत.
Tar baki kalame kontya bhagat add keleli aahet ki aajahi 22 bhag aahet yabaddal adhik mahiti dhyavi..
Thank you !